Lucepedia

Digitale theologische encyclopedie

Verantwoordelijke redacteur dossier: Sjoerd van Hoorn
Dossiers » Godsbewijzen » wetenschappelijke artikelen » Het argument voor het bestaan van God van Emanuel Rutten

Het argument voor het bestaan van God van Emanuel Rutten

Godsbewijzen horen niet alleen in de Middeleeuwse filosofie en theologie thuis. Ze zijn een levend onderdeel van de hedendaagse analytische filosofie, vooral die van enigszins Amerikaanse snit. De Amerikaanse analytische filosofie is ook vrij populair in Nederland en België. Een vertegenwoordiger van de analytische godsdienstfilosofie is de Nederlandse wiskundige en filosoof Emanuel Rutten. Onlangs heeft hij een argument voor het bestaan van God naar voren gebracht dat behoorlijk wat (digitaal) stof heeft doen opwaaien. Op basis van een kennislogische redenering - een theorie over de wijze waarop menselijke kennis is gestructureerd - stelt Rutten dat God wel moet bestaan. Het argument van Rutten gaat als volgt:
 
Alle proposities (beweringen, gedachten) die noodzakelijk onkenbaar zijn, zijn noodzakelijk onwaar

‘God bestaat niet’ is noodzakelijk onkenbaar

 Dus: ‘God bestaat niet’ is noodzakelijk onwaar.

 Derhalve God bestaat dus noodzakelijk.

Rutten gaat ervan uit dat het kennen van een propositie (gedachte) het kennen van de waarheidswaarde (of hij waar on onwaar is) van die propositie is. Hij stelt dat een gedachte waarvan je niet kunt weten of hij waar of onwaar (onkenbaar) is, niet waar kán zijn. Het vocabulaire van noodzakelijkheid en mogelijke werelden  hoort bij de modale logica: de logica van een predicaat als 'kunnen' dat door logici als Kripke op een bepaalde manier wordt geïnterpreteerd.

Nu gaat hij verder met het idee dat we niet kunnen weten of God bestaat of niet. Dat is in zijn denken hetzelfde als zeggen dat de propositie God bestaat niet onkenbaar is. Immers als we niet kunnen weten of God bestaat of niet, dan kennen we de waarheidswaarde van de propositie 'God bestaat' niet (en die van de negatie ervan evenmin). Aangezien je de waarheidswaarde van een propositie moet kunnen kennen wil hij kenbaar zijn is 'God bestaat niet' onkenbaar.

 Als we niet kunnen weten of God bestaat of niet, dan is premisse 1 van toepassing en is de propositie 'God bestaat niet' noodzakelijk onwaar.

 Maar de negatie van een onware propositie is waar. De negatie van God bestaat niet is het is niet zo dat God niet bestaat. met andere woorden, God bestaat wel. Omdat deze propositie volgens Rutten in alle mogelijke werelden waar is, is hij bovendien noodzakelijk waar.

 

 



Bron: Tilburg School of Catholic Theology, met dank aan drs. S.K. van Hoorn.
Externe link: Nederlandstalige presentatie van Ruttens argument
Externe link: origineel Engelstalig artikel met het argument