Harm Dane, ‘Professionaliteit in meervoud. Over de rollen voor kerkelijke professionals’, in: Theologisch Debat 3-2008, p. 49-55.

Dr. H.G. Dane is studiesecretaris van het Bezinningscentrum, studeerde sociologie en andragologie en promoveerde op een onderzoek naar de grondslagen van het kerkelijk vormingswerk.

Al geruime tijd wordt de kerk in Europa geconfronteerd met de paradox van een teruglopend ledental bij een toenemende belangstelling voor en vraag naar spiritualiteit en religiositeit. Er is een ‘moderne devotie’ bespeurbaar onder mensen, die dankbaar gebruik maakt van oude en nieuwe vormen van spiritualiteit, om de eigen existentiële vragen in een breder perspectief te kunnen plaatsen en om oriëntatie te zoeken en licht te werpen op die vragen. 

Er zijn verschillende redenen om afscheid te nemen van het eenheidsconcept dat niet alleen onze cultuur, maar ook onze kerkopvatting en theologie kenmerkt. We moeten leren denken in veelvoud. Daarmee wordt de weg vrijgemaakt om onbevangen onderzoek te doen naar de vindplaatsen van heil van gewone mensen en naar hun invulling van heil. De vraag is dan niet langer waarom de mensen het heil niet binnen de kerk zoeken, maar omgekeerd waar het heil, zoals dat door de kerk beleden wordt, buiten de kerk gevonden wordt. Voor de praktijk van het pastoraat of zielzorg betekent dit afscheid nemen van het eenheidsconcept dat er ruimte ontstaat om werkelijk te luisteren waar mensen mee bezig zijn, aan welke bronnen zij zich laven, op welke wijze zij het verlangen naar heil onder woorden brengen.

Dane vervolgt met praktische raad hoe in pastoraat of zielzorg met deze veelvoud om te gaan. Hij stelt dat de rol van de religieuze professional niet is uitgespeeld, integendeel: in een diffuse en amorfe levensbeschouwelijke en godsdienstige context is religie (weer) een zaak (geworden) van de professional. Maar die professional kan zich daarbij, wil zij/hij echt een goede reisgids zijn, niet meer beperken tot één traditie, tot één opvatting.

Het tijdschrift Theologisch Debat is per december 2011 opgehouden te bestaan en heeft de bestaande jaargangen om niet digitaal ter beschikking gesteld aan Lucepedia.